ໃນວັນທີ 21 ມີຖຸນາ 2018 ກຸ່ມແພ່ງ ແລະ ເສດຖະກິດ ໄດ້ຈັດກອງປະຊຸມເຜີຍແຜ່ ປື້ມຄູ່ມືການແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງທາງດ້ານເສດຖະກິດ ຄັ້ງທີ 3 ຂຶ້ນຢູ່ທີ່ ຫ້ອງປະຊຸມກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ແຂວງ ຫຼວງພະບາງ ໂດຍໃຫ້ກຽດເຂົ້າຮ່ວມ ແລະ ເປັນປະທານຮ່ວມຂອງ ທ່ານ ສົມສັກ ໄຕບຸນລັກ ປະທານສານປະຊາຊົນພາກກາງ, ຫົວໜ້າກຸ່ມແພ່ງ ແລະ ເສດຖະກິດ ແລະ ທ່ານ ມີໄຊ ໄຊເກີຢ່າຈົງຕົວ ກຳມະການພັກແຂວງ, ຫົວໜ້າພະແນກຍຸຕິທຳ ແຂວງ ຫຼວງພະບາງ, ທ່ານ ອິຣິເອະ ຄາຊຶໂນຣິ ຜູ້ຊ່ຽວຊານດ້ານກົດໝາຍ ປະຈຳໂຄງການໄຈກາ ພ້ອມດ້ວຍຄະນະ, ມີບັນດາທ່ານຫົວໜ້າ ພະແນກ, ຮອງພະແນກ ພ້ອມດ້ວຍພະນັກງານວິຊາການພະແນກຍຸຕິທຳ ແຂວງ, ບັນດາທ່ານຜູ້ຕາງໜ້າຈາກພະແນກຍຸຕິທຳ ແລະ ຕາງໜ້າຫ້ອງການແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງທາງດ້ານເສດຖະກິດ, ສານປະຊາຊົນ, ໄອຍະການປະຊາຊົນ ຈາກ 4 ແຂວງ ຄື: ຫຼວງນໍ້າທາ, ແຂວງບໍ່ແກ້ວ , ແຂວງອຸດົມໄຊ ແລະ ແຂວງໄຊຍະບູລີ, ພ້ອມດ້ວຍ ສະມາຊິກຄົ້ນຄວ້າກຸ່ມແພ່ງ ແລະ ເສດຖະກິດ ເຂົ້າຮ່ວມ
ຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມກອງປະຊຸມໄດ້ຮັບຟັງການເຜີຍແຜ່ເນື້ອໃນປຶ້ມ ຄູ່ມືການແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງທາງດ້ານເສດຖະກິດ ຊຶ່ງປະກອບດ້ວຍ: ປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງການແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງ ທາງດ້ານເສດຖະກິດ ຢູ່ ສປປ ລາວ; ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍໃນການແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງທາງດ້ານເສດຖະກິດ; ການແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງທາງດ້ານເສດຖະກິດ ດ້ວຍການໄກ່ເກ່ຍ ແລະ ການຕັດສີນດ້ວຍຄະນະກຳມະການ ແລະ ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຜົນຂອງການແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງທາງດ້ານເສດຖະກິດ. ສັງລວມແລ້ວ ການແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງທາງດ້ານເສດຖະກິດ ແມ່ນການແກ້ໄຂບັນຫາທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງປອງດອງກັນ, ຂໍ້ຂັດແຍ່ງກັນທາງດ້ານສິດ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດຂອງຄູ່ກໍລະນີ ທີ່ເກີດຂຶ້ນຈາກການລະເມີດສັນຍາ, ການດຳເນີນການຜະລິດ-ທຸລະກິດທີ່ພາໃຫ້ເກີດຄວາມເສຍຫາຍແກ່ສິດ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດຂອງຄູ່ກໍລະນີຝ່າຍໃດຝ່າຍໜຶ່ງ ຊຶ່ງຄວາມເສຍຫາຍທີ່ໄດ້ເກີດຂຶ້ນດັ່ງກ່າວ ອາດພາໃຫ້ເກີດມີການຮ້ອງຟ້ອງ ຫຼື ຮອງຂໍ ເພື່ອໃຫ້ມີການພິຈາລະນາແກ້ໄຂໃນຫຼາຍຮູບການ ເຊັ່ນ ການຮ້ອງຟ້ອງທາງແພ່ງ, ການຮ້ອງຂໍໃຫ້ມີການໄກ່ເກ່ຍ ຫຼື ຕັດສີນຂອງຄະນະກຳມະການ ແລະ ອື່ນໆ.
ການແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງທາງດ້ານເສດຖະກິດ ຂອງສູນແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງທາງດ້ານເສດຖະກິດ ແມ່ນການເຄື່ອນໄຫວແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງທາງດ້ານເສດຖະກິດນອກລະບົບສານ (ADR) ຊຶ່ງເປັນການແກ້ໄຂຂໍ້ພິພາດທາງດ້ານຜົນປະໂຫຍດທີ່ເກີດຂຶ້ນຈາກການລະເມີດຂໍ້ຜູກພັນສັນຍາການດຳເນີນການຜະລິດ, ທຸລະກິດ ເປັນຕົ້ນ ການຄ້າ, ການລົງທຶນ, ການບໍລິການ ແລະ ອື່ນໆ ດ້ວຍການໄກ່ເກ່ຍ ຫຼື ດ້ວຍການຕັດສີນ ບົນພື້ນຖານຄວາມສະໝັກໃຈຂອງຄູ່ກໍລະນີ ຊຶ່ງທັງສອງຝ່າຍໄດ້ຕົກລົງກັນໄວ້ໃນສັນຍາ ຫຼື ພາຍຫຼັງ ທີ່ມີຂໍ້ຂັດແຍ່ງເກີດຂຶ້ນແລ້ວ ຄູ່ກໍລະນີສະໝັກໃຈໃຫ້ ສກສ ຫຼື ຫກສ ພິຈາລະນາແກ້ໄຂ. ຂໍ້ຂັດແຍ່ງທີ່ນຳມາແກ້ໄຂນັ້ນ ຕ້ອງແມ່ນຂໍ້ຂັດແຍ່ງ ທີ່ນອນຢູ່ໃນຂົງເຂດເສດຖະກິດ-ການຄ້າ ຕາມທີ່ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍ ການແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງທາງດ້ານເສດຖະກິດ ໄດ້ກຳນົດໄວ້ ໂດຍມີການຮ້ອງຂໍໃຫ້ພິຈາລະນາແກ້ໄຂຈາກຄູ່ກໍລະນີຝ່າຍໜຶ່ງ ຫຼື ທັງສອງຝ່າຍ.
ພາຍຫຼັງທີ່ ສະມາຊິກກຸ່ມແພ່ງ ແລະ ເສດຖະກິດ ໄດ້ເຜີຍແຜ່ເນື້ອໃນຂອງປື້ມຄູ່ມືແລ້ວ ສະມາຊິກກຸ່ມແພ່ງ ແລະ ບັນດານັກສຳມະນາກອນ ກໍໄດ້ຮ່ວມກັນສົນທະນາ, ຖາມ-ຕອບ ກ່ຽວກັບບັນຫາການແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງທາງດ້ານເສດຖະກິດ ທັງດ້ານທິດສະດີ ແລະ ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຕົວຈິງ ຢ່າງກົງໄປກົງມາ
Editor: ກຳປານາດ ລັດຖະເຮົ້າ
