"ບຸນເຂົ້າພັນຊາມີຄວາມເປັນມາ ແລະ ຕ້ອງປະຕິບັດແນວໃດຈິ່ງຈະຖືກຕາມຮີດຄອງປະເພນີ?"
ບຸນເຂົ້າພັນສາ
ວັນເຂົ້າພັນສາເປັນວັນສຳຄັນໃນທາງພຣະພຸທທະສາດສະໜາວັນໜື່ງ ທີ່ປີໜື່ງມີເທື່ອໜື່ງ ແລະ ມີກຳນົດເວລາ 3 ເດືອນ ຫລື ໜື່ງໄຕຣມາດ ເພື່ອໃຫ້ບັນພະຊິດ ແລະ ຄະຣຶຫັດອຸປາສົກ, ອຸປາສິກາ, ເຍົາວະຊົນ ຜູ້ມີຈິດສັດທາໄດ້ພໍ່າເພັງສີລທານ, ພາວະນາ ແລະ ຖວາຍທານ ໃຫ້ບໍລິສຸດເຕັມໄຕຣມາດ 3 ເດືອນ ເພື່ອປະໂຍດຕົນ,ປະໂຍດຜູ້ອື່ນ ແລະ ເພື່ອເພິ່ມພູນບຸນກຸສົນ ຈະຣິຍະສັມມາປະຕິບັດໃຫ້ເຕັມປ່ຽມ ມີການຖວາຍຜ້ານໍ້າຝົນ ແລະ ຜ້າໄຕຣຈີວອນເປັນຕົ້ນ.
ໃນໄລຍະຍາມເຂົ້າພັນສານີ້ພຣະສົງຄ໌ຈະອະທິຖານວ່າຈະປະຈຳຢູ່ທີ່ໃດທີ່ໜຶ່ງຕະລອດລະດູຝົນທີ່ມີກຳນົດໄລຍະເວລາ 3 ເດືອນ ຕາມທີ່ພຣະທັມວິນັຍ ບັນຍັດໄວ້ ໂດຍບໍ່ໄປຄ້າງແຮມທີ່ອື່ນ ໂດຍນັບຕັ້ງແຕ່ ວັນແຮມ 1 ຄໍ່າ ເດືອນແປດຂອງທຸກປີເຖິງວັນຂຶ້ນ 15 ຄໍ່າເດືອນ11 (ຖ້າປີນັ້ນມີເດືອນແປດສອງຫົນ ກໍ່ຈະນັບເດືອນແປດຫລັງໄປ).
ໃນສະໄໝຕົ້ນພຸດທະກາລ ພຣະພຸດທະເຈົ້າບໍ່ໄດ້ວາງລະບຽບ ເລື່ອງການເຂົ້າພັນສາໄວ້. ແຕ່ການເຂົ້າພັນສານັ້ນເປັນສິ່ງທີ່ ພຣະພຸທອົງຄ໌ ແລະ ພຣະສົງຄ໌ສາວົກໄດ້ປະຕິບັດກັນມາໂດຍຕລອດ. ໂດຍຈະພັກການຈາຣິກ ບໍ່ໄດ້ອອກໄປຂ້າງນອກ ເພາະຢູ່ໃນຊ່ວງຣະດູຝົນນັ້ນ ການສັນຈອນໄປມາກໍຫຍຸ້ງຍາກ ແລະລຳບາກ. ໃນຕົ້ນພຸດທະກາລນັ້ນ ມີພຣະສົງຈຳນວນນ້ອຍ ແລະສ່ວນໃຫຍ່ ຈະເປັນພຣະອະຣິຍະບຸກຄົນ ຈຶ່ງຮູ້ດີວ່າສິ່ງໃດຄວນ ຫລື ບໍ່ຄວນທຳ. ຕໍ່ມາມີພຣະສົງຫລາຍຂຶ້ນ ຈຶ່ງມີກຸ່ມພຣະສົງພາກັນອອກເດີນທາງເຜີຍແຜ່ພຣະພຸດທະສາດສະໜາໃນທີ່ຕ່າງໆ ຫລື ໄປສະແວງບຸນ ຕາມເຂດຊົນນະບົດທົ່ວໄປ ໂດຍສະເພາະຍາມຝົນນັ້ນ ຕ່າງກໍຈະຢຽບຫຍ້າ,ຕົ້ນກ້າ, ຂອງປະຊາຊົນເສຍຫາຍ ຫລື ແມ້ນແຕ່ ສັດນ້ອຍ-ສັດໃຫຍ່ ອາດຈະຖືກຢຽບຕາຍໄປ. ຊຶ່ງເປັນເຫດໃຫ້ຊາວບ້ານເດືອດຮ້ອນ ແລະ ພາກັນໄປຟ້ອງພຣະພຸດທະເຈົ້າ. ເມື່ອພຣະພຸດທະອົງຊາບດັ່ງນັ້ນ ຈຶ່ງໄດ້ວາງລະບຽບໃຫ້ພິກຂຸ ຕ້ອງປະຈຳຢູ່ທີ່ໃດໜື່ງເປັນເວລາ 3 ເດືອນ. ໂດຍຈະບໍ່ໄປຄ້າງແຮມທີ່ອື່ນ, ເວັ້ນແຕ່ຈະຖືສັຕຕາຫະຕາມພຸດທະບັນຍັດ.
ການເຂົ້າພັນສາຂອງພຣະສົງຄ໌ຕາມພຣະວິນັຍປິດົກ
ຕາມພຣະວິນັຍ ພຣະສົງຄ໌ຮູບໃດບໍ່ເຂົ້າຈຳພັນສາຢູ່ແຫ່ງໃດແຫ່ງໜຶ່ງນັ້ນ ຖືວ່າຕ້ອງອາບັດທຸກກົດ ແລະ ພຣະສົງຄ໌ ທີ່ອະທິຖານຮັບຄຳເຂົ້າພັນສາແລ້ວ ຈະໄປຄ້າງແຮມບ່ອນອື່ນບໍ່ໄດ້. ແຕ່ຖ້າຫາກເດີນທາງອອກໄປແລ້ວ ແລະ ບໍ່ສາມາດກັບມາໃນເວລາທີ່ກຳນົດ ຄື ກ່ອນຮຸ່ງສວ່າງ ກໍ່ຈະຖືວ່າພຣະພິກຂຸຮູບນັ້ນ ''ຂາດພັນສາ'' ແລະ ຕ້ອງອາບັດທຸກກົດເພາະຮັບຄຳນັ້ນ ລວມທັງພຣະສົງຄ໌ຮູບນັ້ນ ຈະບໍ່ໄດ້ຮັບອານິສົງພັນສາ, ບໍ່ໄດ້ອານິສົງກະຖິນຕາມພຣະວິນັຍ ແລະ ຍັງຫ້າມບໍ່ໃຫ້ນັບພັນສາທີ່ຂາດນັ້ນອີກດ້ວຍ. ແຕ່ກໍມີຂໍ້ຍົກເວັ້ນໄວ້ເຊັ່ນກັນເຊັ່ນ:
1. ພຣະອຸປັດຊາຈານ ແລະ ບິດາມານດາເຈັບໄຂ້ໄດ້ປ່ວຍ ຈຳຕ້ອງໄປດູແລຮັກສາ
2. ພຣະພິກຂຸຢາກຈະສິກ ໄປເພື່ອຣະງັບ
3. ມີກິດສົງເກີດຂຶ້ນເຊັ່ນ: ສິມເປ່ເພ, ໄປເພື່ອປະຕິສັງຂອນ
4. ທາຍົກບຳເພັນກຸສົນ ນິິມົນໄປເພື່ອບຳຣຸງສັດທາ. ແຕ່ຕ້ອງກັບມາພາຍໃນ 7 ວັນ ພັນສາຈຶ່ງຈະບໍ່ຂາດ ຫາກເກີນ 7 ວັນໄປ ກໍ່ເປັນອັນວ່າພັນສາຂາດ (ຮັບຄຳອະທິຖານເຂົ້າພັນສາແຕ່ເຮັດບໍ່ໄດ້).
ໃນການອະທິຖານເຂົ້າພັນສາຢູ່ວັດໃດວັດໜື່ງກໍ່ດີ ຫາກມີເຫດຈຳເປັນ 5 ປະການດັ່ງຕໍ່ໄປນີ້ ພິກຂຸບໍ່ຕ້ອງອາບັດ ເຖິງແມ່ນວ່າຈະໄປຢູ່ທີ່ອື່ນກໍ່ດີ ໄດ້ແກ່:
1. ຖືກສັດຮ້າຍລົບກວນ, ຖືກໂຈນປົ້ນ, ໄຟໄໝ້ວັດ ຫລື ນໍ້າຖ້ວມວັດ.
2. ຊາວບ້ານຖືກໂຈນປົ້ນ, ອົພຍົບໄປບ່ອນອື່ນ, ອະນຸຍາດໃຫ້ໄປກັບຊາວບ້ານ ຫລື ຊາວບ້ານແຕກເປັນສອງຝ່າຍໃຫ້ໄປກັບຝ່າຍ ທີ່ມີສັດທາເຫລື້ອມໃສ.
3. ຂາດແຄນອາຫານ ແລະ ຢາຮັກສາໂຣກ.
4. ມີຄົນເອົາເງິນມາລໍ້ ພຣະພຸດທະອົງຊົງອະນຸຍາດໃຫ້ໜີໄປໃຫ້ພົ້ນເສຍ.
5. ພິກຂຸສົງຄ໌ແຕກກັນ ຫລື ມີຜູ້ພຍາຍາມເຮັດໃຫ້ພຣະພິກຂຸສົງຄ໌ໃນວັດແຕກກັນ ໃຫ້ໄປເພື່ອຫາທາງລະງັບເຫດນັ້ນໄດ້.
ວັນເຂົ້າພັນສາກຳນົດເປັນ 2 ໄລຍະ ຄື: ປຸຣິມພັນສາ ແລະ ປັຈສິມພັນສາ
1. ປຸຣິມພັນສາ ຄື ມື້ເຂົ້າພັນສາຕົ້ນ ກົງກັບວັນແຮມ 1 ຄໍ່າເດືອນ 8 ຂອງທຸກປີ ປະມານເດືອນກໍລະກົດ ແລະ ອອກພັນສາ ໃນວັນຂຶ້ນ 15 ຄໍ່າເດືອນ 11 ປະມານເດືອນຕຸລາ.
2. ປັດສິມພັນສາ ຄື ມື້ເຂົ້າພັນສາຫລັງ ສຳລັບປີອະທິກະມາສ ຄື ມີເດືອນແປດສອງຫົນ ກົງກັບວັນແຮມ 1 ຄໍ່າເດືອນ 8 ຫລັງ ປະມານເດືອນກໍລະກົດ ແລະ ອອກພັນສາໃນວັນຂຶ້ນ 15 ຄໍ່າເດືອນ 11 ປະມານເດືອນຕຸລາ.
ວັນອາສາລະຫະບູຊາ
ວັນອາສາລະຫະບູຊາ ແລະ ອີກວັນນຶ່ງທີສຳຄັນກ່ອນວັນເຂົ້າພັນສານັ້ນ ແມ່ນວັນອາສາລະຫະບູຊາ. ຄຳວ່າ ອາສາລະຫະບູຊາ(Asalha Puja) ຫຍໍ່ມາຈາກ ອາສາລະຫະປູຣະນະມີບູຊາ ໝາຍເຖິງ ການບູຊາໃນມື້ເພັງເດືອນອາສາລະຫະ ອັນເປັນເດືອນທີ່ສີ່ ຕາມປະຕິທິນຂອງປະເທດ ອິນເດຍ. ຊຶ່ງກົງກັບມື້ຂຶ້ນ 15 ຄໍ່າ ເດືອນ 8 ຕາມປະຕິທິນຈັນທະຣະຄະຕິ. ຊຶ່ງຈະຕົກຢູ່ໃນເດືອນມິຖຸນາ ຫລື ເດືອນກໍລະກົດ. ແຕ່ຖ້າປີໃດ ມີເດືອນແປດສອງຫົນ ກໍ່ໃຫ້ເລື່ອນໄປເປັນວັນເພັງເດືອນ 8 ຫລັງແທນ.
ວັນອາສາລະຫະບູຊາ ເປັນວັນທີ່ສຳຄັນມື້ໜື່ງໃນພຣະພຸດທະສາດສະນາ ທີ່ເກີດຂຶ້ນຫລັງຈາກທີ່ພຣະສັມມາສັມພຸດທະເຈົ້າຕຣັສຮູ້ ໃນມື້ເພັງ 15 ຄໍ່າເດືອນ 6 ແລ້ວ ສອງເດືອນ ເພາະມີເຫດການສໍາຄັນເກີດຂຶ້ນສາມປະການດັ່ງນີ້:
1. ເປັນວັນທີ່ພຣະພຸດທະເຈົ້າປະກາດພຣະພຸດທະສາດສະນາເປັນຄັ້ງທຳອິດ. ໂດຍການສະແດງປະຖົມມະເທດນາ ຄືສະແດງທັມເປັນຄັ້ງທຳອິດ ມີຊື່ວ່າ: "ທັມມະຈັກກັປປະວັຕຕະນະສູຕ" ອັນເປັນອົງທັມແຫ່ງພຣະສັມມາສັມໂພທິຍານ ໂຜດປັນຈະວັກຄີທັ້ງຫ້າ ທີ່ປ່າອິສິປະຕະນະມັຄທາຍະວັນ, ເມືອງພາຣານະສີ ແຄວ້ນມະຄົດ. ຊື່ງມີໃຈຄວາມສຳຄັນ ກ່າວເຖິງອະຣິຍະສັຈສີ່ປະການໄດ້ແກ່:
(1). ທຸກ ຄື ຄວາມລຳບາກ ຄວາມບໍ່ສະບາຍກາຍ ບໍ່ສະບາຍໃຈ
(2). ສະມຸທັຍ ຄື ເຫດທຳໃຫ້ເກີດທຸກ
(3). ນິໂຣທ ຄື ຄວາມດັບທຸກ
(4). ມັຄ ຄື ຂໍ້ປະຕິບັດໃຫ້ເຖິງຄວາມດັບ ແຫ່ງທຸກ.
2. ເປັນວັນທີ່ເກີດ ສັງຄະຣັຕນະ ຫລື ເປັນວັນທີ່ເກີດ ພຣະອະຣິຍະສົງຄ໌ ສາວົກໃນພຣະພຸດທະສາດສະໜາຂຶ້ນຄັ້ງທຳອິດໃນໂລກ ຄື ພຣະອັນຍາໂກນທັນຍະ ຊຶ່ງເມື່ອໄດ້ຮັບຟັງພຣະທັມມະເທດສະໜາ ທັມມະຈັກກັບປະວັດຕະນະສູດແລ້ວ ໄດ້ບັນລຸທັມ ແລະ ໄດ້ຂໍບວດເປັນພິກຂຸຮູປທຳອິດ ໃນພຣະພຸດທະສາດສະໜາ. ຊຶ່ງພຣະພຸດທະອົງກໍ່ ຊົງອະນຸຍາດດ້ວຍວິທີ ເອຫິພິກຂຸສັມປະທາ.
3. ຈຶ່ງຖືວ່າວັນນີ້ເປັນວັນທຳອິດທີ່ບັງເກີດເປັນພຣະຣັຕນະຕຣັຍທີ່ສົມບຸນ ຄື ພຣະພຸທຣັຕນະ ພຣະທັມຣັຕນະ ພຣະສົງຄ໌ຣັຕນະ. ດ້ວຍເຫດນີ້ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ວັນນີ້ເອີ້ນວ່າ ''ວັນພຣະທັມ'' ຫລື ວັນພຣະທັມມະຈັກ ອັນໄດ້ແກ່ວັນທີ່ລໍ້ແຫ່ງພຣະທັມຂອງ ພຣະພຸດທະເຈົ້າ ໄດ້ໝູນໄປເປັນຄັ້ງທຳອິດ ແລະ ''ວັນພຣະສົງ'' ຄືວັນທີ່ມີພຣະສົງເກີດຂຶ້ນເປັນຄັ້ງທຳອິດອີກດ້ວຍ.
ການປະຕິບັດໃນບຸນເຂົ້າພັນສາ
ໃກ້ຈະຮອດມື້ເຂົ້າພັນສາ (ອອກມາຈາກພາສາບາລີວ່າວັດສາ) ພຣະພິກຂຸສົງຄ໌ສາມະເນນ, ຊາວບ້ານກໍ່ຈະພາກັນຈັດເຮັດ ຄວາມສະອາດພາຍໃນ ບໍຣິເວນວັດ ແລະ ສ້ອມແປງສະຖານທີ່ບ່ອນທີ່ເປ່ເພ, ມີສິມເປັນຕົ້ນ ແລະ ຈັດຫ້າງຫາເຄື່ອງປູມີສາດອາສນະໄວ້ພ້ອມ.
ເຖິງແມ່ນວ່າການເຂົ້າພັນສາຈະເປັນເລື່ອງຂອງພິກຂຸ. ແຕ່ພຸດທະສານິກະຊົນກໍ່ຖືເປັນໂອກາດດີທີ່ຈະໄດ້ ເຮັດບຸນ, ຮັກສາສີລ ແລະ ຊໍາລະຈິດໃຈໃຫ້ຜ່ອງໃສ, ບາງຄົນກໍຕັ້ງໃຈງົດເວັ້ນເຫລົ້າ ຫລື ອະບາຍຍະມຸກທັ້ງປວງເປັນຕົ້ນ.
ໃນມື້ເພັງເດືອນແປດທຸກປີ ຄື 15 ຄໍ່າ ເດືອນແປດ ຕອນເຊົ້າຊາວພຸດຈະນຳດອກໄມ້ທູບທຽນ, ເຂົ້າປາອາຫານມາຕັກບາດ, ຖວາຍເພລທີ່ວັດ, ມາໄຫວ້ພຣະສະມາທານສີນຫ້າ, ສີລແປດ ຫລື ສີນອຸໂບສົດ. ຫລັງຈາກນັ້ນ ຈະນຳສະບົງ, ຜ້າຈີວອນ, ຜ້າອາບນໍ້າຝົນ ທຽນພັນສາ ແລະ ດອກໄມ້ທູປທຽນມາຖວາຍພຣະທີ່ວັດ ແລ້ວຮັບຟັງພຣະທັມມະເທດສະໜາ. ຕອນແລງມາຊາວພຸດກໍ່ຈະນຳດອກໄມ້ທູບທຽນ ມາຮວມກັນທີ່ສາລາໂຮງທັມຮັບສີນ ແລ້ວວຽນທຽນຮອບພຣະອຸໂບສົດສາມຮອບ, ຫລັງຈາກວຽນທຽນແລ້ວ ພວກຜູ້ເຖົ້າຜູ້ແກ່ກໍ່ເຂົ້າໄປໂຮງທັມເພື່ອຮັບຟັງພຣະທັມມະເທດສະໜາ. ທາງຝ່າຍສົງກໍ່ຈະມີການຈັດຫາເຄື່ອງສັກກາຣະບູຊາ, ມີດອກໄມ້ທູປທຽນໃສ່ຂັນໄປສົມມາຄາຣະວະພຣະພຸດຮູບ, ນໍາເຄື່ອງສັກກາຣະບູຊາຕັ້ງໄວ້ຂ້າງໜ້າພຣະພິກຂຸສາມະເນນ, ພ້ອມກັນນັ່ງຄູ້ເຂົ່າປະນົມມືນົບ ວ່າຄຳສົມມາຄາຣະວະພຣະພຸດທະຮູບຕໍ່ໄປ.
ໃນມື້ແຮມ 1 ຄໍ່າເດືອນ 8, ຫລັງຈາກໄຫວ້ພຣະສູດມົນແລ້ວ, ພຣະພິກຂຸສົງຄ໌ສາມະເນນກໍ່ສົມມາຄາຣະວະພຣະເຖຣານຸເຖຣະ ຕາມລຳດັບພັນສາ, ພຣະສົງຄ໌ອົງຈະຢູ່ຈໍາພັນສາໃນອາວາດນັ້ນໆ ກໍ່ພາກັນວ່າຄຳເຂົ້າພັນສາຕາມລຳດັບພັນສາໄປເທື່ອລະອົງ ອົງລະສາມເທື່ອ ຈົນຄົບໝົດທຸກອົງ.
ທີ່ມາ: www.dhammalao.com