ຜາສາດເກົ່າແກ່ ດັ່ງກ່າວ ມີລັກສະນະຄືເຮືອນຫີນ ທີ່ວັດພູແຂວງຈໍາປາສັກ ເຊີ່ງຊາວບ້ານໂຕະໂມະ ເມືອງປະທຸມພອນ ແຂວງຈໍາປາສັກ ໄດ້ພາກັນຕະລຶງ ພາຍຫລັງທີ່ຄົ້ນພົບ ຜາສາດເຮືອນຫີນຍຸກບູຮານ ສະໄຫມຂອມ ທີ່ຊຸກເຊື່ອງໄວ້ກາງປ່າດົງ ການຄົ້ນພົບ ສະຖານທີ່ດັ່ງກ່າວ ແມ່ນໃນເດືອນທັນວາ 2017 ຜ່ານມາ ແລະ ເຊື່ອກັນວ່າ ຜາສາດເຮືອນຫີນນີ້ ອາດຈະຖືກສ້າງຂື້ນ ໃນລະຫວ່າງ ສັດຕະວັດທີ 7-9 ກ່ອນຍຸກວັດພູຈໍາປາສັກ ກໍ່ເປັນໄດ້ ໂດຍອິງໃສ່ສະພາບຄວາມເປັນຈິງ ຂອງສະຖານທີ່ດັ່ງກ່າວ ແລະ ຊາກປະລັກ ຫັກພັງ ຕ່າງໆ
ຜາສາດເຮືອນຫີນ ດັ່ງກ່າວນີ້ ປະຊາຊົນໄດ້ຕັ້ງຊື່ໃຫ້ວ່າ: ວັດໂຕະໂມະ ຫລື ອຸ້ມເມືອງ ເຊີ່ງເປັນປູສະນິຍະສະຖານ ທີ່ຕັ້ງຢູ່ໃນບໍລິເວນປ່າ ທາງທິດຕາເວັນອອກຂອງແມ່ນໍ້າຂອງ ສ້າງຂື້ນໃນສະໄຫມອານາຈັກ ອັງກໍ ມີຄວາມຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງ ຈຸດປະສົງເພື່ອເປັນບ່ອນບູຊາ ແກ່ເທບພະສີວະ ແລະ ສະຖານທີ່ດັ່ງກ່າວ ຍັງເປັນ 1 ໃນ 102 ວັດ ທີ່ຖືກສ້າງຂື້ນ ໃນສະໄຫມພະເຈົ້າຍະໂສວໍລະມັນ ອົງທີ 1 ຕາມການສັນນິຖານ ໃນເບື້ອງຕົ້ນ ສະຖານທີ່ດັ່ງກ່າວ ຖືກສ້າງຂື້ນ ໃນລະຫວ່າງ ສັດຕະວັດທີ 7 ຫາ ທີ 9 ເຊີ່ງມີລັກສະນະຄາຍຄືກັບຜາສາດຫີນ ໃນແຫ່ງອື່ນໆ ທີ່ຖຶກສ້າງຂື້ນ ໃນລະຫວ່າງ ສັດຕະວັດທີ 11-12 ຕາມບໍລິເວນທາງຍ່າງ ເຂົ້າຫາໂຮງເຮືອນ ແມ່ນຈະມີຮູບແກະສະຫລັກ ລວຍລາຍຕ່າງໆ.
ອຸ້ມເມືອງ ຕາມຮ່ອງຮອຍມີຢູ່ 2 ຫລັງ, ແຕ່ປະຈຸບັນເຫລືອໃຫ້ເຫັນເປັນຮູບຮ່າງ ພຽງ ຫນຶ່ງຫລັງ ທີ່ຍັງຕັ້ງສະຫງ່າ ແຄມຫ້ວຍໂຕະໂມະ ຊາກຮູບແກະສະຫລັກບາງສ່ວນ ໄດ້ຖືກດິນທັບຖົມ ແລະ ຍັງຍາຍໄປຕາມຫນ້າດິນ ຄິດວ່າອີກບໍ່ດົນ ຫນ່ວຍງານທາງດ້ານມໍລະດົກ ຈະໄດ້ລົງກວດກາສໍາຫລວດ ແລະ ສ້າງແຜນໃຫ້ເປັນອີກສະຖານທີ່ທ່ອງທ່ຽວ ທາງປະຫວັດສາດ ແລະ ວັດທະນະທໍາ ເຊິ່ງສະຖານທີ່ດັ່ງກ່າວນີ້ ຕັ້ງຢູ່ເຂດບ້ານໂຕະໂມະ ເມືອງປະທຸມພອນ, ແຂວງຈໍາປາສັກ
Editor: ກຳປານາດ ລັດຖະເຮົ້າ